Ev Satın Almak mı Kiralamak mı Mantıklı?

30 Ağustos

Ev Satın Almak mı Kiralamak mı Mantıklı?

Ev Satın Almak mı Kiralamak mı Mantıklı?
 
 
Hayatınızın önemli bir kısmını sürdürdüğünüz evinizin sizin mi olacağı yoksa kira olarak mı kalacağı, vereceğiniz kararlar ve elbette bütçeniz doğrultusunda şekillenir. Türkiye ev sahipliği oranında dünya ortalamasının bir hayli gerisinde. Yani ev sahipliği konusunda henüz daha yolun başındayız. Ülkelerin ekonomik verilerini analiz eden tradingeconomics.com raporuna göre, Türkiye’de bireylerin yüzde 60.4’ü oturduğu evde ev sahibi. Türkiye bu oranla, araştırmanın yapıldığı 47 ülke arasında 41’inci sırada yer alıyor. Ülkemizde her geçen yıl ev sahipliği oranı artmakta. Geçtiğimiz aylarda konut kredi faizlerinin düşmesiyle birlikte ev satın almak isteyenlerin sayısı arttı. Kira öder gibi ev sahibi olabilme imkanını kaçırmak istemeyenler kredi başvurularını yaptı.
Ev sahibi olma süreci heyecan verici ve bazen de stresli geçer. Ayrıca bilgisizlik, acelecilik ve yüzeysel inceleme de yanlış kararlar almanıza sebep olabilir. Çoğu kiracı ise ev satın alırken mekanın estetik görünümü ve fiyatı ile ilgilenerek diğer önemli noktaları gözden kaçırabilir. Bu önemli noktalardan biri de evin bulunduğu konum ve bölgedeki sosyal yaşantıdır. Belki de uzun yıllar yaşayacağınız yerin hayat standartlarınıza ve aile yapınıza uygun olması, size güven sağlaması, ulaşım konusunda işinizi kolaylaştırması ve ileriye dönük yatırım sağlayabileceğiniz bir noktada olması çok önemlidir. Sonuçta her mülk bir yatırımdır ve ileriki yıllarda değeri artabilecek bir mülke sahip olmak yatırımınızı katlamanız ve daha çok mülk sahibi olmanız anlamına gelir.
Birçok kişi kira derdinden kurtulmak ve bir an önce ev sahibi olmak istese de kriterler ve sebepler kişiden kişiye göre değişir. Dolayısıyla ev satın almak ve kirada oturmak arasında seçim yaparken, kendi kriterlerinizi göz önünde bulundurup her iki durumun avantajlarını da düşünmelisiniz. Örneğin; yaşamak istediğiniz bölgede ev sahibi olmak çok daha pahalıya mal olabilir ve kirada oturmak daha mantıklı gözükebilir. Bunun yanı sıra yıllar boyunca aynı parayı bankaya ödeyecek ve hep aynı evde aynı yaşamı sürdürecek bir düşüncede olmayabilirsiniz. Bu da sizi ev sahibi değil kiracı olmaya daha yatkın yapar. Dolayısıyla kira mı ev mi diye düşündüğünüzde yalnızca sayısal durumları değil diğer tüm faktörleri de göz önünde bulundurmalısınız.
Kirada iseniz ve bir ev sahibi olmak istiyorsanız gelir ve kredi notu gibi konularda da sorununuz yoksa almak istediğiniz ev için konut kredisi çekerek satın alabilirsiniz. Detaylı bir hesap yaptığınızda ilk etapta kiralık evde yaşamanın daha mantıklı olduğunu ve size maddi açıdan daha az külfet getirdiğini düşünebilirsiniz. Ancak kenarda bir birikiminiz var ise üzerine bankadan alacağınız düşük faizli kredinin sabit geri ödemeli yapısını ve ödemenizin tamamlanmasına müteakip artık bir ev sahibi olmanızı göz önünde bulundurursanız, ev almanın daha doğru bir karar olacağını düşünebilirsiniz. Kiracılar, peşinatları varsa ödedikleri aylık kira bedelinin üzerine bir miktar daha ekleyerek kredi taksitlerini ödeyebilir. Parası mevduat hesabında olanlar ise faizden elde ettikleri gelirle kiralarını ödeyebilir. Ancak mevduat faizleri yani aylık getirinin çok yükselmemesi ve ana paranın erimesi diğer taraftan konut fiyatlarının yüksek artışı karşısında değer kaybedebilir. 
Evin bedeli 250 aylık kira değerini geçmesin
Evin satış bedeli ile kiralama bedeli arasındaki orana dikkat edilmelidir. Bir evi satına alma fiyatını belirlerken amortisman süresine bakmak gerekir. Türkiye genelinde bir konutun amortisman süresi yani gerçek değeri ortalama 250 aylık kiraya eşittir. Yani standart bir apartman dairesine ilişkin yatırımı 250 aylık kira geliriyle, yaklaşık 20 yılda amorti etmek mümkündür. Şehrin merkezi yerlerinde bu süre 25 yıl ve üzerine çıkarken yeni gelişen bölgelerde  ve şehrin çeperlerinde 18 yıl ve altına düşmektedir. 2.000 TL kira değeri olan bir konutun fiyatı yaklaşık olarak 500 Bin TL dir.
Örnek verecek olursak; ortalama 2 bin lira kira ödediğinizi ve kenarda 100 bin lira birikmiş paranızın olduğunu varsayalım. Bu parayı peşinat yapıp 400 bin liralık bir ev almak istediğinizde, 300 bin lira kredi çekeceksiniz. Bankadan bugünkü konut kredisi oranları ile yüzde 0.99 dan 15 yıllık kredi çektiğinizde aylık taksitleriniz 3 bin 577 lira olur. Yani kira tutarınızın üzerinde aylık tasarruf sağlayarak ev sahibi olabilirsiniz. Bu durumda kiranıza bir miktar daha ekleyerek 15 yıl boyunca ödemelerinizi kendi eviniz için yapabilirsiniz. 15 yıl sonunda kredi geri ödemeniz 643 bin 927 lira olacak. Ancak ev satın almak yerine 15 yıl boyunca kira ödemeye devam ederseniz, kiranız da yılda yüzde 10 zamlanırsa 15 yılın sonunda kiraya ödediğiniz toplam tutar, yaklaşık kredi maliyetiniz kadar olacak ve bu para geri dönmeyecektir.
Soner Keleş
30.08.2020